O dzikiej przyrodzie, która wcale taka dzika nie jest.

Fotki w tym poście należą do kategorii „trzymam na dysku, ale tak naprawdę nie wiem, co z nimi zrobić”. Dlaczego? Wystarczy popatrzeć na drugi plan lub na towarzyszące zwierzakom elementy. Fotografujący przyrodę unikają takich ujęć, gdyż pokazują one, że tak naprawdę większość zdjęć powstaje tuż poza granicami cywilizacji lub – częściej - w ich obrębie. I nie ma się co dziwić. Przecież znacznie lepiej wyglądają fotografie sprawiające wrażenie, jakby powstały w dziewiczych, nietkniętych ludzką stopą ostępach. Tylko że takowych, przynajmniej w Europie, już prawie nie ma. Nawet, zdawałoby się, dzikie i rozległe torfowiska w Dolinie Biebrzy, to w większości obszary seminaturalne, w mniejszym lub większym stopniu, przekształcone przez człowieka.

I co w takiej sytuacji mają zrobić tzw. dzikie zwierzęta? Tak naprawdę mają dwa wyjścia. Mogą z godnością wymrzeć lub zaakceptować nas i to, co wokół siebie wytworzyliśmy. I większość z nich wybiera to drugie rozwiązanie.

Bohaterami tego postu są synantropy i półsynantropy. Ci z Was, którzy wiedzą o co chodzi, mogą spokojnie darować sobie dalszą lekturę. Tych zaś, którym termin ten kojarzy się wyłącznie z niskobudżetowymi filmami SF, zapraszam dalej.

Gatunek synantropijny to taki, który przystosował się do życia w środowisku zmienionym przez człowieka. W zależności od stopnia tego przystosowania możemy je z grubsza podzielić na:

•     gatunki, których rozwój przebiega tylko w środowisku człowieka i są to właśnie wspomniane synantropy,
•       bytujące w środowiskach zmienionych przez człowieka, ale występujące również w środowiskach naturalnych, czyli rzeczone półsynantropy.

Najbardziej znane są oczywiście synantropy. U ptaków należą do nich bocian biały, jaskółki - dymówka i oknówka, jerzyk, wróbel, kawka, płomykówka i synogarlica turecka vel. sierpówka. Część z nich przylgnęła do nas relatywnie niedawno tak jak, pochodząca z Indii sierpówka, która pojawiła się w Europie w pierwszej połowie XIX w. (w Polsce pierwsze stwierdzenie miało miejsce w latach czterdziestych ub. w.). Są jednak gatunki, z którymi współżyjemy od bardzo dawna lub wręcz od praczasów. Do tych pierwszych zalicza się np. bocian biały, o którym jako ptaku gnieżdżącym się w pobliżu osad ludzkich, pisał w swojej pracy „O ziołach i o mocy ich”, wydanej w Krakowie w 1534 roku, rezydujący na dworze wojewody podolskiego Jana Tęczyńskiego, botanik i lekarz Stefan Falimirz. Do tych drugich zaś np. jaskółka dymówka, której szczątki sprzed 60000 (słownie: sześćdziesięciu tysięcy lat) odnaleziono w zamieszkałej niegdyś przez Neandertalczyków, Jaskini Raj w Górach Świętokrzyskich.

A półsynantropy? A te są właśnie na zdjęciach.