Gastroporadnik.

W ostatni weekend odwiedziliśmy Dolinę Biebrzy i nawet udało się nam sfotografować jakieś zwierzaki, ale o tym w następnych postach. Ten odcinek chciałbym poświęcić widoczkom i gastronomii. Podlaskiej gastronomii, że pozwolę sobie rzecz, uściślić. Co prawda, kiedyś zamieściłem już krótki poradnik, jak wyjechać nad Biebrzę i wrócić, ale ponieważ dotyczył całokształtu dolinowego surviwalu, siłą rzeczy nie dawał on pełnego obrazu wszystkich, niezbędnych do przeżycia, kwestii.
 

Proszę, abyście nie traktowali tego tekstu w kategoriach przewodnika po gastropunktach Ściany Wschodniej, gdyż nie będę w nim polecał (poza dwoma wyjątkami) konkretnych lokali. Chciałbym raczej skupić się na uniwersalnych radach, które pozwolą Wam zjeść smacznie, niedrogo i, zarazem,  bezpiecznie na gościnnej, podlaskiej ziemi.

W trakcie wyjazdów, zwykle korzystamy z oferty lokalnych jadłodajni. Z reguły są to te same miejsca, wśród których od dawna prym wiedzie, wspominany już kiedyś przeze mnie, „Bar u Dany” w Rusi nad Narwią (przy drodze Łomża-Białystok). Bywa jednak, że do Dany daleko,  trzeba więc skorzystać z miejsc kompletnie nieznanych. I tu właśnie zaczynają się schody, zwane na Podlasiu drabką. Przekraczając progi takiego lokalu, wkraczamy bowiem na nieznany szlak. Kto wie? Może czeka na nas kraina sytej szczęśliwości, a może - gastronomiczno-gastryczny karcer. Dlatego warto być ostrożnym i najlepiej będzie, jeżeli zawsze przyjmiemy, że będzie to wariant nr 2, co oznacza, że zjedzenie czegokolwiek w tym miejscu, igraniem ze śmiercią może nie będzie, ale ze spektakularną biegunką - i owszem.

Najważniejsza wskazówka dotyczy gastrolisty, popularnie zwanej - menu. Prawidłowa powinna zawierać jak najmniej pozycji (tak jak np. w barze Jarzębinka w Supraślu, gdzie w spisie figurują trzy pozycje - kartacze, babka ziemniaczana i takaż kiszka), ale to akurat jest reguła ogólnoświatowa. Unikajcie też knajp, w których potrawy ochrzczono nazwami, mającymi teoretycznie nawiązywać do tradycji regionu. Mam tu na myśli wszystkie te biebrzańskie mielińce, bagienne polewki, czy inne, zawijańce rakowe. Nie ma się co oszukiwać. Pod tymi hasłami ukrywa się taki sam mielony i taka sama pomidorowa, jak wszędzie. Nawet zawijaniec rakowy, to w większości anonimowe części świni (oby!), lekko tylko podrasowane mazią ze sproszkowanych pancerzy skorupiaków.

 

Tu podpowiedź: Lokal z gatunku „tradycyjnych” rozpoznacie po sterczącej przed nim, ubranej w pseudoludowy kubrak, pannicy z papierosem, tipsami i nadwagą.

Menu studiujemy krótko, gdyż i tak poza nazwami potraw i cenami, nic z niej nie wydedukujemy. Przecież żaden właściciel lokalu nie zamieści informacji w stylu: „kotlet schabowy ze świni, która dwa dni temu pokryła się czerwonymi plamami, a wczoraj nad ranem zdechła” lub „tych cholernych pierogów nie możemy sprzedać od pół roku i trudno się dziwić, gdyż nawet świnie (poza jedną, dwa dni temu) nie chcą ich tknąć”.

Oczywiście, gdy wydaje się na obiad od kilku do kilkunastu złotych (ceny podlaskie, poza głównymi szlakami turystycznymi), trudno oczekiwać maoryskiej jagnięciny czy muli w białym winie z czarnego bzu. Oczekiwać za to można uczciwego schabowego (z mięsa!), golonki (z mięsa!), pierogów (z mięsem!) czy świeżych naleśników, zwanych na Podlasiu grzybkami. Generalnie, im mniej przekombinowany przepis, tym lepiej.

Nie chcąc przedłużać, podzielę się z Wami moją własną, autorską metodą, która pozwala ocenić, czy dany lokal jest godny zaufania, czy też lepiej omijać go szerokim łukiem, pozostając głodnym, ale zdrowym na trzewiach.

Ta metoda jest i prosta i zarazem skuteczna. Wymaga jedynie, aby w menu był … żurek (jak nie ma – wychodzimy!). Jeżeli jest - zamawiamy, po czym uważnie nadsłuchujemy odgłosów z kuchni. Chodzi oczywiście o wychwycenie charakterystycznego, mikrofalówkowego PING (dlatego omijamy bary, których właścicielem jest, cierpiący na pokleszczową głuchotę, fan podlaskiej muzyki ludowej). Jeżeli PING-u nie ma - jemy. Następnie odczekujemy pół godziny i jeżeli nic złego się nie dzieje, zamawiamy pozostałe dania.
Ogólna zasada jest taka, że jeżeli żurek jest dobry, to wszystko inne, też nie powinno nas raczej zabić. Raczej!