Sarny z pól.

Dawno, dawno temu (czyli tak mniej więcej przed wiekiem) część, obdarzonych awanturniczą żyłką, saren postanowiła opuścić leśne ostępy i osiedlić się wśród uprawnych pól. Muszę przyznać, że ta decyzja zasługuje na duży szacunek. Trzeba przecież mieć w sobie to coś, żeby porzucić wygodne, leśne życie i wzorem pierwszych kolonizatorów, ruszyć przed siebie w poszukiwaniu Nowego Świata.

O dziwo, ten ważny dla rozwoju sarniej polityki kolonizacyjnej cywilizacji krok, powiódł się całkowicie i tak narodziła się bohaterka tego postu, czyli sarna polna.

Wspomniana sarna, to jeden z dwóch ekotypów czy inaczej - form ekologicznych tego samego gatunku. Drugi, to jak się łatwo domyśleć – sarna leśna, czyli bardziej zachowawcza części sarniej populacji.

Polna forma sarny, to ciekawa postać w kontekście tego, co dzieje się w krajobrazie rolniczym. O ile szereg gatunków nie wytrzymało narastającej presji intensyfikacji rolnictwa, o tyle ona poradziła sobie z tym wyśmienicie. Ba, sarna polna wręcz preferuje tereny o wysokim poziomie kultury rolnej. Z tego właśnie powodu, choć występuje prawie wszędzie, najczęściej można spotkać ją na regionach położonych na zachód od linii Wisły.

Efektem sarniego exodusu była nie tylko zmiana środowiska życia. Po upływie lat zauważono również pewne różnice fizjologiczne, anatomiczne i behawioralne. Sarny polne są z reguły cięższe od swoich leśnych koleżanek, zaś kozły mogą poszczycić się większą masą parostków, o nieco jaśniejszej barwie. To ostanie wynika z braku możliwości wycierania ich o drzewa (olchy, dęby), których soki powodują charakterystyczne, ciemne zabarwienie.

Kolejna kwestia dotyczy zachowań społecznych, co najlepiej uwidacznia się w okresie zimy. O ile bowiem sarna leśna to raczej samotnik, który tworzy jedynie luźne grupki towarzyskie, o tyle jej polna forma, w miesiącach zimowych, to typowe zwierzę stadne. W niektórych regionach Polski np. w Wielkopolsce, spotykano rudle liczące nawet do stu osobników. Z czego to wynika? Przede wszystkim z braku naturalnych kryjówek, które zwierzęta muszą rekompensować zbiorowym czuwaniem.

I wreszcie najważniejsze, czyli pokarm. Sarna leśna preferuje przede wszystkim liście i pędy drzew, krzewów i krzewinek, zioła oraz różne gatunki traw. A polna? A polna stała się w pewnym sensie naszym konkurentem przy stole, gdyż jej dieta składa się głownie z tego, co znajdzie na polach uprawnych.

Wszystko to pokazuje, że sarna polna ma przed sobą świetlaną przyszłość w świecie zawłaszczonym przez człowieka. Tak, jak napisałem wcześniej, wiele gatunków zwierząt musiało opuścić zagospodarowywane tereny, tak jak np. cietrzew lub wręcz wyginęło, jak drop. A tymczasem sarna polna żyje sobie w najlepsze i już nie może się doczekać, co też smakowitego pojawi się w tym roku na jej ulubionych polach.

PS.1. Na zakończenie taka mała ciekawostka. Choć parostki to zdecydowanie domena kozłów, zdarzają się przypadki, że szczątków poroże nakładają również kozy. Zastanawiam się tylko po co?